Danıştay 13. Dairesi 2015/1327 E. 2021/799 K.

Özeti: Davacı adına hesaplanan taşıma bedeli farkının ödenmesinin istenilmesine ilişkin işlem ile faturanın iptali istenilmiştir. Dava konusu işlemlerin dayanağı olan Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu kararının taşıma bedelinin hangi teknik ve objektif ölçütlere göre saptandığının ortaya konulmadığı, bedel tespitinin gerekçesinin açıklanmadığı gerekçesine dayanmaktadır. Kararların gereğinin yerine getirilmesi için taşıma bedelinin, idarece önceden saptanacak teknik ve objektif kriterlere göre belirlenmesi, belirlenecek kriterlerin gerekçesinin idari yargı denetimini olanaklı kılacak şekilde ortaya konulabilmesi gerekmektedir. Uyuşmazlık konusu olayda yargı kararlarının gereğini yerine getirmek için, kararların gerekçesinde vurgulanan teknik ve objektif kriterler belirlenerek bu kriterlere uygun yeni bir taşıma bedeli hesaplanması yerine, yargı kararlarıyla iptal edilmiş olan kararlardan önce yürürlükte olan Kurul kararının geleceğe dönük olarak uygulanması yolundaki dava konusu işlem tesis edilmiştir. Taşıma bedeli herhangi bir kritere dayanmadan saptanmış olmaktadır. İlk Derece Mahkemesince yargı kararlarının gereğinin, bu kararların gerekçelerine uygun olarak yerine getirilmediği anlaşıldığından dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle yürütmesinin durdurulmasına karar verildiği görülmektedir. Dava konusu işlemlerin dayanağını oluşturan Kurul kararının, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun kararıyla yürütmesinin durdurulması nedeniyle hukukî dayanağı kalmayan dava konusu işlemlerde de hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır. İlk Derece Mahkemesince hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir. İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun ilgili maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür. Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygundur. İleri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiş olup idarenin temyiz isteminin reddi gerekmektedir.

"İçtihat Metni"

İSTEMİN KONUSU: ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:

Dava konusu istem: Davacı adına hesaplanan 2007 yılına ilişkin 751.824,40-TL taşıma bedeli farkının ödenmesinin istenilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlem ile 751.824,40-TL bedelli … tarih ve … no.lu faturanın iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; dava konusu işlemlerin dayanağı olan … tarih ve … sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının iptali istemiyle açılan davada, Danıştay Onüçüncü Dairesi'nin 31/10/2012 tarih ve E:2012/690 sayılı kararıyla yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar verildiği, bu karara yapılan itiraz üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 17/06/2013 tarih ve YD İtiraz No: 2013/208 sayılı kararıyla, "Dava konusu işlem, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun … günlü, … sayılı kararının … Doğal Gaz Ticaret ve Taahhüt A.Ş. ile … Doğal Gaz Dağıtım A.Ş.'nin uygulayacağı taşıma bedeline ilişkin kısımlarının Danıştay Onüçüncü Dairesinin 03/12/2008 günlü, E:2007/2761, K:2008/7617 sayılı ve 24/03/2009 günlü, E:2007/2242, K:2009/3359 sayılı kararlarıyla iptal edilmiş olması nedeniyle, bu yargı kararlarının gereğinin yerine getirilmesi amacıyla tesis edilmiştir. Anılan kararlar, taşıma bedelinin hangi teknik ve objektif ölçütlere göre saptandığının ortaya konulmadığı, bedel tespitinin gerekçesinin açıklanmadığı gerekçesine dayanmaktadır. Bu kararların gereğinin yerine getirilmesi için taşıma bedelinin, idarece önceden saptanacak teknik ve objektif kriterlere göre belirlenmesi, belirlenecek kriterlerin gerekçesinin idari yargı denetimini olanaklı kılacak şekilde ortaya konulabilmesi gerekmektedir. Uyuşmazlık konusu olayda ise, yargı kararlarının gereğini yerine getirmek için, kararların gerekçesinde vurgulanan teknik ve objektif kriterler belirlenerek bu kriterlere uygun yeni bir taşıma bedeli hesaplanması yerine, yargı kararlarıyla iptal edilmiş olan kararlardan önce yürürlükte olan Kurul kararının geleceğe dönük olarak uygulanması yolundaki dava konusu işlem tesis edilmiştir. Böylece yine, taşıma bedeli herhangi bir kritere dayanmadan saptanmış olmaktadır. Bu itibarla, yargı kararlarının gereğinin, bu kararların gerekçelerine uygun olarak yerine getirilmediği anlaşıldığından dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir." gerekçesiyle yürütmesinin durdurulmasına karar verildiği;

Bu durumda, dava konusu işlemlerin dayanağını oluşturan … tarih ve … sayılı Kurul kararının, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 17/06/2013 tarih ve YD İtiraz No: 2013/208 sayılı kararıyla yürütmesinin durdurulması nedeniyle hukukî dayanağı kalmayan dava konusu işlemlerde de hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından, işlem tarihinde Kurul kararının ayakta olduğu, her ne kadar Kurul kararı hakkında yürütmenin durdurulması kararı verilmiş olsa da esastan incelemenin yapılmadığı, Kurul kararı uyarınca işlem tesis edildiğinden aleyhlerine yargılama giderine hükmedilemeyeceği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davacı tarafından, İdare Mahkemesi kararının hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

Öte yandan, hesaplanan taşıma bedeli farkının dayanağını oluşturan … tarih ve … sayılı Kurul kararına karşı açılan davada, Dairemizin 17/05/2016 tarih ve E:2012/690, K:2016/1758 sayılı kararıyla, yargı kararlarının gereğinin, bu kararların gerekçelerine uygun olarak yerine getirilmediği gerekçesiyle hukuka aykırı bulunan Kurul kararının iptaline karar verildiği, davalı idare tarafından temyiz yoluna başvurulması üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 11/04/2018 tarih ve E:2016/4381, K:2018/1647 sayılı kararıyla Dairemizin kararının onandığı, kararın düzeltilmesi isteminin ise 01/07/2019 tarih ve E:2018/4692, K:2019/3398 sayılı karar ile reddedildiği görülmüştür.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1. Davalının temyiz isteminin reddine,

2. Dava konusu işlemlerin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptali yolundaki ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,

3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,

4. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,

5. 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 03/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.