Danıştay 5. Daire 2019/2248 E. 2020/5244 K.

Özeti: Dava, Kara Kuvvetleri Astsubay Meslek Yüksek Okulu öğrencisi olan davacının, Kanun Hükmünde Kararname uyarınca astsubaylığa nasbının yapılmamasına ilişkin işlemin iptaline ve bu işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal haklarının faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır. İdare Mahkemesince davacının astsubaylık rütbesine nasbının yapılmamasının, asker kişiyi ilgilendirmesi ve askeri hizmete ilişkin olması nedeniyle uyuşmazlığın görüm ve çözümünde Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nin görevli olduğu sonucuna varılmıştır. Anayasa değişikliğinin halk oylaması sonucu kabul edilmesi ve ilgili hükmün yayımı tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiş olması karşısında, işbu davanın, tüm idarelerce tesis edilmiş kesin ve icrai niteliği haiz işlemlerin iptali istemine ilişkin davaları çözmekle yetkili olan genel idari yargı yerince çözülmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu itibarla, davanın görev yönünden reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddine ilişkin temyize konu Bölge Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

         İSTEMİN KONUSU: … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem: Dava, Balıkesir Kara Kuvvetleri Astsubay Meslek Yüksek Okulu öğrencisi olan davacının, 669 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 105/1-c maddesi uyarınca astsubaylığa nasbının yapılmamasına ilişkin işlemin iptaline ve bu işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal haklarının faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacının astsubaylık rütbesine nasbının yapılmamasının, asker kişiyi ilgilendirmesi ve askeri hizmete ilişkin olması nedeniyle uyuşmazlığın görüm ve çözümünde Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nin görevli olduğu sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın görev yönünden reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E…, K:… sayılı kararıyla; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; eğitim görmekte olduğu Balıkesir Kara Kuvvetleri Astsubay Meslek Yüksek Okulu kapatılmış olduğundan nasbının yapılamadığı, iki yıl önce okula kayıt edilmeden önce hakkında güvenlik soruşturmalarının yapıldığı terör örgütü ile bağlantısının bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenlerin hukuki dayanaktan yoksun olduğu belirtilerek, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NUN DÜŞÜNCESİ : Davanın görev yönünden reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davacının "adli yardım" talebinin kabulüne karar verilmiş olması ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 335. maddesinin üçüncü fıkrasında, adli yardımın, hükmün kesinleşmesine kadar devam edeceğinin belirtilmesi karşısında, davacının temyiz dilekçesindeki adli yardım talebi hakkında yeniden bir karar verilmeksizin ve dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :

Davacı, Kara Kuvvetleri Astsubay Meslek Yüksek Okulunda askeri öğrenci statüsünde öğrenim görmekte iken, 669 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması ve Milli Savunma Üniversitesi Kurulması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname 31/07/2016 tarih ve 29787 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve anılan Kanun Hükmünde Kararname'nin 104. maddesi uyarınca harp akademileri, askeri liseler ve astsubay hazırlama okullarının kapatıldığı, 105. maddesinde, "Harp okulları, fakülte ve yüksekokullar ile astsubay meslek yüksekokullarında (Jandarma dahil) öğrenimine devam eden öğrenciler ile Yükseköğretim Kurulunca, üniversite sınavının yapıldığı tarihte aldıkları yerleştirme puanları dikkate alınarak durumlarına uygun fakülte ve yüksekokullara, naklen kaydedilirler. 30 Ağustos itibariyle mezun olacak askeri öğrencilerin subay ve astsubaylığa nasbı yapılmaz. Bunlara üniversite sınavının yapıldığı tarihte aldıkları yerleştirme puanları dikkate alınarak Yükseköğretim Kurulunca belirlenecek durumlarına uygun fakülte ve yüksekokullarca diploma verilir." hükmüne yer verildiğinden bahisle davacının askeri öğrencilik statüsüne son verilerek astsubaylığa nasbı yapılmamıştır.

Bunun üzerine, davacının astsubaylığına nasbının yapılmamasına ilişkin işlemin iptali ve bu işlem nedeniyle yoksul kaldığı parasal hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:

11/02/2017 tarih ve 29976 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6771 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 17. maddesiyle 2709 Sayılı Kanu'na eklenen Geçici 21. maddenin (E) fıkrasında, bu kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibariyle Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ve Askeri Mahkemelerin kaldırıldığı; aynı fıkranın son cümlesinde, kaldırılan askeri yargı mercilerinde görülmekte olan dosyalardan, kanun yolu incelemesi aşamasında olanların ilgisine göre Yargıtay veya Danıştaya, diğer dosyaların ise ilgisine göre görevli ve yetkili adli veya idari yargı merciilerine 4 ay içinde gönderileceği hükümlerine yer verilmiştir. Aynı Kanun'un 18. Maddesinde, Anayasa maddelerinde yapılan değişikliklerin ne zaman yürürlüğe gireceği belirlenmiş, Askeri Yüksek İdare Mahkemelerinin kaldırıldığına ilişkin hükmün yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği ve halkoyuna sunulması halinde tümüyle oylanacağı hükmüne yer verilmiş, 16 Nisan 2017 tarihinde ülke genelinde yapılan halkoylaması sonucu Askeri Yüksek İdare Mahkemelerinin kaldırılacağına ilişkin düzenlemeyi de içeren Anayasa değişikliği kabul edilerek yürürlüğe girmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

6771 sayılı Kanun'la yapılan Anayasa değişikliğinin halk oylaması sonucu kabul edilmesi ve yukarıda anılan maddenin yayımı tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiş olması karşısında, işbu davanın, tüm idarelerce tesis edilmiş kesin ve icrai niteliği haiz işlemlerin iptali istemine ilişkin davaları çözmekle yetkili olan genel idari yargı yerince çözülmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Bu itibarla, davanın görev yönünden reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddine ilişkin temyize konu Bölge Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne;

2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle görev yönünden reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi …. İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,

3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge Mahkemesi … İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 18/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.