Danıştay 8. Dairesi 2020/5154 E. 2021/3416 K.

Özeti: Dava davacı tarafından, Üniversite Yardımcı Doçentlik kadrosuna atanma talebiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin işleme gerekçe teşkil eden ilgili Fakülte Yönetim Kurulu kararı ve jüri raporlarının iptali istemiyle açılmıştır. Temel Tıp Bilimleri Bölümü Biyofizik Anabilim Dalı için bir adet yardımçı doçent alımı için çıkılan ilanda İlgili alanda doktora veya uzmanlığını yapmış olup, elektrik alan ve görsel uyarılma potansiyeli konusunda çalışmaları olmak özel şartına yer verilmiş olmakla birlikte, bahse konu özel şartın aranmasının nedeni idare tarafından gerekçelendirilmemiştir. Mahkeme tarafından, idarece aranan özel şartın bilimsel kaliteyi arttırmaya yönelik olup olmadığı hususunun araştırılması, objektif nitelikte olup olmadığının denetlenerek ortaya konulması, gerekirse tekrar bilirkişi incelemesi yapılmak suretiyle davacının durumunun incelenmesi gerekirken söz konusu araştırma ve incelemeler yapılmadan verilen kararda eksik inceleme olduğu sonucuna varılmıştır. Öte yandan, davaya konu ilanın verildiği tarih itibariyle Biyofizik Anabilim Dalında jüride yer alabilecek akademik unvana sahip öğretim üyesinin mevcut olmadığı, sadece bir yardımcı doçentin görev yaptığı, söz konusu fiili imkansızlık nedeniyle jüri üyelerinin Üniversite içinden görevlendirilemediği, bu nedenle jüri üyelerinin tümünün Üniversite dışından seçildiği görülmekte olup, söz konusu durumda idarenin jüri üyelerini Üniversite dışından seçmesinin zorunlu olduğu kanaatine varılmıştır.

İstemin Özeti : Danıştay Sekizinci Dairesinin 15/11/2019 gün ve E:2015/5526, K:2019/10238 sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Savunma verilmememiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi : …

Düşüncesi : İstemin kabulü ve mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:

Kararın düzeltilmesi istemine ilişkin dilekçede öne sürülen düzeltme nedenleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesine uygun bulunduğundan düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Sekizinci Dairesinin 15/11/2019 gün ve E:2015/5526, K:2019/10238 sayılı kararı kaldırılarak işin esası yeniden incelendi.

Dava; davacı tarafından, ... Üniversitesi,Tıp Fakültesi, Temel Tıp Bilimleri Bölümü, Biyofizik Ana Bilim Dalı Yardımcı Doçentlik kadrosuna atanma talebiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … gün ve 1084-… sayılı işlem ile anılan işleme gerekçe teşkil eden ilgili Fakülte Yönetim Kurulu kararı ve jüri raporlarının iptali istemiyle açılmıştır.

İdare Mahkemesi'nce; oluşturulan jüri tarafından davacının çalışma alanlarıyla ilan edilen kadronun gerektirdiği niteliklerin uyumlu olmadığı yönündeki görüşü ve fakülte yönetim kurulunun bu yönde oybirliğiyle aldığı karar dikkate alındığında, davacının Rektörlükçe bu kadroya atanmaması yönünde oluşturulan dava konusu işlemde kamu yararı ve hizmet gerekleri yönünden hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle … gün ve … sayılı işlem yönünden davanın reddine, davaya konu edilen Fakülte Yönetim Kurulu kararının ve jüri raporlarının idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi gerekli icrai bir işlem niteliğini taşımadığı gerekçesiyle Fakülte Yönetim Kurulu kararı ve jüri raporlarının iptali açısından davanın incelenmeksizin reddine karar verilmiştir.

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun "Yardımcı Doçentliğe atama" başlıklı 23. maddesinin (a) ve (b) bentlerinde; bir üniversite biriminde açık bulunan yardımcı doçentlik kadrosunun, isteklilerin başvurması için rektörlükçe ilan edileceği, fakültelerde ve fakültelere bağlı kuruluşlarda dekan, rektörlüğe bağlı enstitü ve yüksekokullarda müdürlerin, biri o birimin yöneticisi, biri de o üniversite dışından olmak üzere üç profesör veya doçent tespit ederek bunlardan adayların her biri hakkında yazılı mütalaa isteyeceği, dekan veya ilgili müdürün kendi yönetim kurullarının görüşünü de aldıktan sonra önerilerini rektöre sunacağı, atamanın rektör tarafından yapılacağı, yardımcı doçentliğe atanmada, doktora veya tıpta uzmanlık unvanını veya Üniversitelerarası Kurulun önerisi üzerine Yükseköğretim Kurulunca tespit edilecek belli sanat dallarının birinde yeterlik kazanmış olmak şartlarının aranacağı belirtildikten sonra; 28.06.2008 gün ve 26920 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5772 sayılı Yükseköğretim Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 3. maddesi ile yeniden düzenlenen (c) bendinde de; üniversitelerin, doktor öğretim üyesi kadrosuna atama için bu maddede aranan asgari koşulların yanında, Yükseköğretim Kurulunun onayını almak suretiyle, münhasıran bilimsel kaliteyi artırmak amacına yönelik olarak, bilim disiplinleri arasındaki farklılıkları da göz önünde bulundurarak, objektif ve denetlenebilir nitelikte ek koşullar belirleyebilecekleri hükme bağlanmıştır.

28/01/1982 tarih ve 17588 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve Atanma Yönetmeliği'nin 2.maddesinin 1.cümlesinde "Bu yönetmelik hükümlerine göre yardımcı doçentlik, doçentlik ve profesörlüğe atanabilmek için 657 sayılı Kanunun 48. maddesindeki genel şartlara sahip olmak gerekir" kuralına; 3.maddesinde "Yardımcı doçentliğe başvurabilmek için doktora yapmış, tıpta uzmanlık ünvanını almış veya Üniversitelerarası Kurulun önerisi üzerine Yükseköğretim Kurulunca tespit edilecek sanat dallarının birinde yeterlik kazanmış olmak şarttır" kuralına; 6.maddesinde "Yardımcı doçentlik kadrosuna atanabilmek için; şartları, bu yönetmeliğin 7. maddesinde belirtilen ve fakülte, enstitü veya yüksekokul yönetim kurullarınca düzenlenecek olan yabancı dil sınavında başarı göstermek gerekir" kuralına; 8.maddesinde " Yardımcı doçentlik için başvuran isteklilerden yabancı dil sınavında başarı gösterenler, özgeçmişlerini, bilimsel çalışma ve varsa yayınlarını dört nüsha olarak ilgili dekanlık veya müdürlüğe, yabancı dil sınavı sonucunun tebliğini izleyen üç gün içinde teslim ederler. Adayların durumlarını incelemek üzere ilan edilen kadrolar için, fakültelerde veya fakültelere bağlı kuruluşlarda dekan, rektörlüğe bağlı enstitü veya yüksekokullarda müdürler, biri o birimin yöneticisi, diğeri o üniversitenin veya yüksek teknoloji enstitüsünün dışından olmak üzere, adayın başvurduğu bilim alanı ile ilgili olan üç profesör veya doçenti onbeş gün içinde tespit eder. Dekan veya ilgili müdür her aday için bu öğretim üyelerine adaylarla ilgili dokümanları göndererek, bir ay içerisinde yazılı görüşlerini bildirmelerini ister. Dekan veya ilgili müdür yazılı görüşlerin alınmasından sonraki ilk yönetim kurulu toplantısına konuyu götürür, aday veya adaylar hakkında ayrı ayrı görüş alır. Bir açık kadroya birden fazla adayın başvurması halinde yönetim kurulu gerekçeli olarak tercihini belirtir. Dekan veya müdür kanaat ve önerilerini dosya ile birlikte rektöre sunar..." kuralına; 9.maddesinde ise "Yardımcı doçentler, fakültelerde ve fakültelere bağlı kuruluşlarda ilgili dekanın rektörlüğe bağlı enstitü ve yüksekokullarda ilgili müdürün bölüm başkanının görüşüne dayanan önerisi ile, bir üniversitede veya yüksek teknoloji enstitüsünde her seferinde ikişer veya üçer yıllık süreler için en çok 12 yıla kadar Rektör tarafından atanabilir.."kuralına yer verilmiştir.

Dosyanın incelenmesinden, davacının ... Üniversitesi,Tıp Fakültesi, Temel Tıp Bilimleri Bölümü, Biyofizik Ana Bilim Dalı Yardımcı Doçentlik kadrosuna atanmak için talepte bulunduğu, Öğretim Üyeliğine Yükseltilme Ve Atanma Yönetmeliği uyarınca ön şartlar bakımından değerlendirme yapılarak başarılı olduğu, jüri üyeleri tarafından yapılan değerlendirmede, oybirliği ile olumsuz görüş bildirildiği, 07.03.2013 tarih ve 2013/4 sayılı Fakülte Yönetim Kurulu kararıyla da oybirliği ile davacının atanmasının uygun olmadığı yönünde karar verilmesi üzerine Rektör tarafından atama işleminin yapılmadığı, sonrasında ise, davacının anılan kadroya atanamadığına yönelik … gün ve … sayılı işlemin tesis edilerek davacıya tebliğ edilmesi üzerine söz konusu işlem ile bu işleme gerekçe teşkil eden ilgili 07.03.2013 tarih ve 2013/4 sayılı Fakülte Yönetim Kurulu kararının ve jüri raporlarının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Yukarıda yer alan mevzut uyarınca yardımcı doçent, doçent ve profesör kadrolarına yapılacak atamalarda 2547 sayılı Kanun'da belirtilen koşulların dışında, anılan kadrolara yapılacak atamalar için belirlenen ve yasada yer almayan genel ve objektif nitelikteki ek kriterler için Yükseköğretim Kurulu'nun onayının alınması zorunluyken üniversiteler tarafından ilan edilen bir kadro için, ihtiyaç ve hizmet gerekleri göz önünde bulundurularak getirilen özel ve ilan edilen kadroya özgü, spesifik koşulların Yükseköğretim Kurulu'nun onayına tabi olmadığı kabul edilmekteyse de üniversitelerin, akademik kadrolara yapacakları atamalarda aranacak genel şartlar yanında istenen özel şartların özellikle bilimsel kaliteyi artırmak amacına yönelik olarak, bilim disiplinleri arasındaki farklılıkları da göz önünde bulundurarak, objektif ve denetlenebilir nitelikte olmak şartıyla belirlenmesi gerekmektedir.

Dava dosyasında mevcut bilgi ve belgelerin incelenmesi neticesinde, Temel Tıp Bilimleri Bölümü Biyofizik Anabilim Dalı için bir adet yardımçı doçent alımı için çıkılan ilanda ''İlgili alanda doktora veya uzmanlığını yapmış olup, elektrik alan ve görsel uyarılma potansiyeli konusunda çalışmaları olmak'' özel şartına yer verilmiş olmakla birlikte, bahse konu özel şartın aranmasının nedeni idare tarafından gerekçelendirilmemiştir. Mahkeme tarafından, idarece aranan özel şartın bilimsel kaliteyi arttırmaya yönelik olup olmadığı hususunun araştırılması, objektif nitelikte olup olmadığının denetlenerek ortaya konulması, gerekirse tekrar bilirkişi incelemesi yapılmak suretiyle davacının durumunun incelenmesi gerekirken söz konusu araştırma ve incelemeler yapılmadan verilen kararda eksik inceleme olduğu sonucuna varılmıştır.

Öte yandan, davaya konu ilanın verildiği tarih itibariyle Biyofizik Anabilim Dalında jüride yer alabilecek akademik ünvana (profesör veya doçent) sahip öğretim üyesinin mevcut olmadığı, sadece bir yardımcı doçentin görev yaptığı, söz konusu fiili imkansızlık nedeniyle -birim yöneticisi dahil- jüri üyelerinin Üniversite içinden görevlendirilemediği, bu nedenle jüri üyelerinin tümünün Üniversite dışından seçildiği görülmekte olup, söz konusu durumda idarenin jüri üyelerini Üniversite dışından (diğer üniversitelerden) seçmesinin zorunlu olduğu kanaatine varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesinin … tarihli E:…, K:… sayılı kararının yukarıda yer verilen gerekçeyle bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan mahkemeye gönderilmesine, 24/06/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.