Danıştay 8. Dairesi 2021/876 E. 2021/2038 K.

Özeti: Davacı tarafından; yurtdışından aldığı diplomasına denklik verilmesi istemiyle yaptığı başvurusunun, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tanıma ve Denklik Hizmetleri Daire Başkanlığınca başvurunuz Bilim Alanı Danışma Komisyonu tarafından incelenmekte olup hakkınızda alınacak karar tarafınıza ayrıca bildirileceği şeklindeki işlemin iptali istemiyle Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı'na karşı açılan davanın kesinleşmesi üzerine yargılamanın yenilenmesi isteminin reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararının istinaf yolu ile incelenerek kaldırılması istemiyle davacı tarafından başvuru yapılmıştır. Davacı tarafından Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi hakimlerinden başkan ve üyeler hakkında reddi hakim talebinde bulunulmasına karşın ret istemine ilişkin olarak ileri sürülen nedenler Hukuk Muhakemeleri Kanunu’ndaki ret usulüne ilişkin mevzuat hükmünde belirtilen sebeplerden hiçbirine girmediğinden ilgililerin tarafsızlıklarından şüpheyi gerektirecek bir durumun oluşmadığı anlaşıldığından reddi hakim isteminin reddi gerekmektedir.

Davacı ... tarafından; Bulgaristan Sofya Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliğinden aldığı diplomasına denklik verilmesi istemiyle yaptığı 03/12/2018 tarihli başvurusunun, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tanıma ve Denklik Hizmetleri Daire Başkanlığınca başvurunuz Bilim Alanı Danışma Komisyonu tarafından incelenmekte olup hakkınızda alınacak karar tarafınıza ayrıca bildirileceği şeklindeki ... tarih ve ... sayılı işlemin iptali istemiyle Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı'na karşı açılan davanın kesinleşmesi üzerine yargılamanın yenilenmesi isteminin reddi yolunda verilen ... İdare Mahkeme'sinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının istinaf yolu ile incelenerek kaldırılması istemiyle davacı tarafından başvuru yapıldığı görülmüş olup; davacı tarafından ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi Başkanı ve üyelerinin reddi isteminde bulunulması üzerine söz konusu talep hakkında karar verilmek üzere Dairemize gönderilen dosyada gereği görüşüldü:

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Mahkemelerde çekinme ve ret" başlıklı 57. maddesi;

"1. Tek hakimle görülen davalarda hakimin reddi istemi, reddedilen hakimin katılmadığı idare veya vergi mahkemesince incelenir.

2. İtiraz üzerine veya doğrudan davaya bakmakta olan bölge idare mahkemesi ile idare ve vergi mahkemesi başkan ve üyelerinin reddi istemi, reddedilen başkan ve üyenin katılmadığı bölge, idare ve vergi mahkemesince incelenir.

3. İdare ve vergi mahkemelerinde reddedilen başkan ve üye birden çok ise istem bölge idare mahkemesince incelenir. Bölge idare mahkemelerinde reddedilen başkan veya üye birden çok ise istem Danıştayca incelenir.

4. Danıştay’ca ve bu mahkemelerce ret istemleri yerinde görülürse işin esası hakkında da karar verilir.

5. Davaya bakmaktan çekinme halinde diğer bir hakimin görevlendirilmesi ile mahkemenin noksan üyesinin tamamlanması veya görevli mahkemenin belirlenmesinde yukarıdaki hükümler uygulanır." hükmünü içermektedir.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 31. maddesinin 1. fıkrasında, bu Kanunda hüküm bulunmayan hususlarda; hakimin davaya bakmaktan memnuiyeti ve reddi,…..işlemlerde, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanacağı; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 447. maddesinin 2. fıkrasında, mevzuatta, yürürlükten kaldırılan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununa yapılan yollamaların, Hukuk Muhakemeleri Kanununun bu hükümlerin karşılığını oluşturan maddelerine yapılmış sayılacağı hüküm altına alınmıştır.

6100 sayılı Kanunu’nun ''ret sebeplerini'' düzenleyen 36. maddesinde; (1) hakimin tarafsızlığından şüpheyi gerektiren önemli bir sebebin bulunması halinde, taraflardan biri hakimi reddedebileceği gibi hakim de bizzat çekilebilir. Özellikle aşağıdaki hallere, hakimin reddi sebebinin varlığı kabul edilir.

a) Davada, iki taraftan birine öğüt vermiş ya da yol göstermiş olması,

b) Davada, iki taraftan birine veya üçüncü kişiye kanunen gerekmediği halde görüşünü açıklamış olması,

c) Davada, tanık veya bilirkişi olarak dinlenmiş veya hakim ya da hakem sıfatıyla hareket etmiş olması; uyuşmazlıkta arabuluculuk veya uzlaştırmacılık yapmış bulunması,

ç) Davanın, dördüncü derece da dahil hısımlarına ait olması,

d) Dava esnasında, iki taraftan birisi ile davası veya aralarında bir düşmanlık bulunması, ret sebepleri arasında sayılmış;

6100 sayılı Kanun'un "Ret Usulünü" düzenleyen 38. maddesinde, (1) Hâkimin reddi sebebini bilen tarafın, ret talebini en geç ilk duruşmada ileri sürmesi gerektiği, tarafın, ret sebebini davaya bakıldığı sırada öğrenmiş ise en geç öğrenmeden sonraki ilk duruşmada, yeni bir işlem yapılmadan önce bu talebini hemen bildirmek zorunda olduğu, belirtilen sürede yapılmayan ret talebinin dinlenemeyeceği, (2) Hâkimin reddinin, dilekçeyle talep edileceği, bu dilekçede, ret talebinin dayandığı sebepler ile delil veya emarelerin açıkça gösterilmesi ve varsa belgelerin eklenmesi gerektiği, (3) Hâkimin reddi dilekçesinin, reddi istenen hâkimin mensup olduğu mahkemeye verileceği, (4) Ret talebinin geri alınamayacağı, ... (9) Bu kararlar aleyhine ancak hükümle birlikte kanun yollarına başvurulabileceği, 41. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde ret talebi süresinde yapılmamış ise kabul edilmeyerek geri çevrileceği, 44. maddesinin 1. fıkrasında ise esas hüküm bakımından temyiz yolu kapalı bulunan dava ve işlerde, bölge adliye mahkemesi başkan ve üyelerinin reddine ilişkin bölge adliye mahkemesi kararlarının kesin olduğu kuralına yer verilmiştir.

Reddedilen Bölge İdare Mahkemesi Başkan ve Üye sayısı birden fazla olduğu için; istemin, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 57. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, Dairemizce incelenmesi gerekmektedir.

Davacı tarafından, ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi hakimlerinden Başkan ..., Üye ... ve Üye ... hakkında reddi hakim talebinde bulunulmasına karşın ret istemine ilişkin olarak ileri sürülen nedenlerin yukarıda yer verilen mevzuat hükmünde belirtilen sebeplerden hiçbirine girmediği, ilgililerin tarafsızlıklarından şüpheyi gerektirecek bir durumun oluşmadığı anlaşıldığından reddi hakim isteminin reddi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, yukarıda isimleri belirtilen ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi Başkan ve Üyelerine ilişkin reddi hakim talebinin reddine, 01.04.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.